DOĞA TALANINA HAYIR!

DOĞA TALANINA HAYIR BASIN AÇIKLAMASI

Hanlı Deresi üzerinde yapılmak istenen HES’e  karşı, yüzlerce Doğa sever  Şavşat Dernekleri Federasyonu Merkez Binası önünde basın toplantısı yaparak yaşam alanlarında yapılan talana hayır dedi

Şavşat’ta bir çok alanda yaşanmakta olan kıyıma dur demek adına, Şavşat’tan yükselen sese ses vermek için  Şavşat’ın 20, Ardanuç’un 8 köyünün yer aldığı havzada bulunan 28 köyün yaşam damarı olan sularımız üzerinde kurulan ve kurulacak olan HES’lere hayır diyen yöre halkına destek için Şavşat Dernekleri Federasyonu Binası önüne gelen Şavşat dostları,  köy dernek ve muhtarlık temsilcileri, Şavşat Dernekleri Federasyonuna bağlı olan veya olmayan köy dernek temsilcileri, üyeleri ve basın mensuplarıyla birlikte, HES ‘ler  Sefaköy de protesto edildi.

“Doğanın talanına karşı yaşasın birlikte mücadelemiz!” Pankartının açıldığı basın açıklamasında, “Dereler özgürdür özgür kalacak! Su temel haktır satılamaz! Gün gelecek devran dönecek!” sloganları atıldı.

Şavşat Dernekleri Federasyonu başkanı Av. Halis Yıldırım yaptığı açıklamada Dünya güzeli Şavşat’ımız uzun yıllardır doğa talanlarıyla karşı karşıya. Taş ocakları, barajlar, yeşil yollar, madenler yetmedi önceden yapılan HES’lerin üzerine yeni HES’ler için ÇED olumlu kararları veriliyor ve başka projelerinde yolda olduğu bilgisi ortalıkta dolaşıyor. Basın açıklamamızın konusunu oluşturan Hanlı HES’in; etrafında Şavşat’ın 20, Ardanuç’un 8 köyü olmak üzere toplam 28 köyün bulunduğu havzayı dikey olarak boydan boya kat eden Hanlı-Arpalı deresi üzerinde yapılması planlanmıştır.

Havzada bulunan köylerin içme ve sulama suyu olarak kadimden beri kullandıkları sular su kullanım sözleşmeleri ile şirketlere 49 yıllığına satılmış ve o şirketler köylülere suların kışın boşa aktığını söyleyerek köylere gelen suları fiilen kesmeye başlamışlardır. Bu tür şikayetlerin derneklerimize ulaşması üzerine yapılan araştırmada en büyük su kaynağı olan Karagöl’ün içinde bulunduğu meranın Hanlı Köyü sınırlarına tapulandığı ve Arpalı-Hanlı deresi üzerinde 2 adet HES iki adette Regülatör yapılmak üzere ÇED olumlu kararı alındığı bilgisine ulaşılmıştır. Bu aşamadan sonra Şavşat Dernekleri Federasyonu öncülüğünde yöre dernekleri, muhtarlıkları, Federasyonları, gerçek ve tüzel kişilikleri ile birlikte tartışıp değerlendirdiğimiz bu süreç eksiksiz bütün köylerimizin katılımıyla Rize İdare Mahkemesi’ne gönderilmek üzere İstanbul Nöbetçi İdare Mahkemesi’nde ÇED olumlu kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle tarafımızca dava açılmıştır. Bu davada yer alan 28 köy gerçek ve tüzel kişilerini Federasyonumuza ve bize duydukları güven ve dayanışma duyguları için saygıyla selamlıyoruz.
Ayrıntılarını dava görülürken ortaya koyacağımız hukuka aykırılıklardan en çarpıcı olanlarından birkaç örnek sıralamak gerekirse;
1- HES şirketi ile anlaşan Hanlı Köyü Muhtarlığı, kendi köylülerinin çok önemli bir bölümünün yaşadığı Bursa ilimizde bulunan köylülerinin kurduğu dernek olan Şavşat Hanlı Köyü Genliği Kültür ve Dayanışma Derneği’nin haberi dahi olmadan ÇED olumlu kararını askıya asıp indirmiş ve bilgilenmelerini engellemiştir. Hanlı Köylülerinin bir bölümünün bilgilenmesini dahi sağlayamayan bu duyuru, kanunun ve yönetmeliğin aradığı şartları ihtiva etmemektedir.
2- Bu Projede iki ayrı HES ve iki ayrı regülatör planlanmaktadır. İki HES tek bir ÇED raporunda planlanmıştır. Bu hem mevzuata hem de su kullanım sözleşmesine aykırıdır. Bu nedenle de hukuka aykırıdır.
3- Projenin iletim borusu güzergahında (Hanlı 2 HES güzergahında) 200 metrelik şiddetli heyelanlı alan tespit edilmesine rağmen jeolojik etüd raporları hazırlatılmamıştır. Jeolojik etüt olmadan bu projeler gerçekleştirilemez. Bu da hukuka aykırıdır.
4- Büyük kısmı ormanlık alanda yer alan proje için Orman Genel Müdürlüğü’nden izin de alınmamıştır. Proje amaçlı kullanılacak köy yolları için İl Özel İdaresinden alınması gerekli olan bir izin de bulunmamaktadır.
5- Çok uzakta bulunan 2 ayrı HES için tek şantiye alanı bulunması ve ayrıca balık geçitleri yapımı için alınması gereken izin mevcut değildir. Bu nedenle de hukuka aykırıdır.
6- ÇED raporuna göre de planlanan HES’lerin yapıldığı yerden aşağı kodlarda yer alan alanlara ciddi etkileri olacaktır. Alt kodlarda ikamet eden davacıların kadim su hakları hiçbir şekilde dikkate alınmamıştır. Raporda belirtilen alt kodlarda yer alan ilgili köylerde ilan ve duyurunun yapılmaması bu nedenlerle tamamen hukuka aykırıdır.
7- Her iki HES için sular toplamda 6.000 metreye yakın cebri borulara alınacaktır. Bu durumda suyun hava ve toprakla teması kesilerek gerek flora ve faunaya, besin zincirine gerekse su kaynaklarının beslenmesine zarar verilecektir.
8- Bölgede yapılan tüm projelerin (maden ocağı, nakil hattı, iletim hattı, HES, baraj, taş ocağı vb. ) tümü birlikte kümülatif şekilde değerlendirilmesi zorunludur. ÇED raporunda bölgede yapılan 20’ye yakın projenin birlikte değerlendirmesi yapılmadığından bu açıdan da hukuka aykırıdır.
9- Mevcut ÇED Raporu üstünkörü bir şekilde literatür bilgilerle kes-yapıştır yöntemine göre hazırlanmıştır. Sahada yetersiz zamanda yapılan çalışmalarla proje eksik ve yanlıştır. Hiçbir konuda yeterli bilimsel veri yoktur.
10- Can suyu hesaplarında zorunlu olan dere en kesitlerinin hesaplanmasında iki ayrı HES’in dere genişlikleri incelenerek dere en kesiti alınması gerekirken, çeşitli nedenlerle bu bilimsel yöntemin terkedilmesi gerekliliğinden bahseden bu rapor anti bilimsel özelliğiyle de hukuka aykırıdır. Bu nedenle can suyu hesapları da yanlış yapılmıştır.
11- Dere akım gözleme AGİ verilerine değil kurumların verilerine dayanmakta olup gereğine göre yapılmadığından hukuka aykırıdır.
12- ÇED Raporunda orman ekosistemi üzerinde yapılan çalışmalarda heyelan ve sel riskleri eksik ve yetersizdir. Çoruh havzasındaki riskler hesaba katılmamıştır.
13- Şavşat bölgesinin yer altı su haritası hazırlanmadan projenin yer altı sularına etkisi olmayacağı söylemek hukuka aykırıdır.
Daha birçok başlık sayabileceğimiz hukuka aykırı bu projenin Mahkemece derhal yürütmesinin durdurulması ve iptal kararı verilmesi gerekmektedir.

Çünkü suyun yaşadığımız dünyanın vazgeçilmezi ve gelecek insan ve tüm canlı yaşamının kaynağı olması itibariyle sağlıksız ve yeterli bilimsel veri ve çalışmadan yoksun raporlarla en temel hak olan –insan dahil- canlı yaşamın tehdit altında oluşu ve hiçbir gerekçenin yaşam hakkını sınırlandıramayacağı ve yok edemeyeceği gerçeği karşısında bu hukuksuz uygulamalar önce vicdan sonra yargı kapılarından dönmeye mahkumdur.

Şavşat halkının ve tüm canlıların yaşam hakkı üzerine son söz Şavşat halkınındır. Bizlerde duraksamadan ve kararlılıkla her zaman halkımızın yanında olacağız diyor ve Basın açıklamamızı izlemeye gelen bütün dost ve kardeş Federasyonlara, derneklere ve temsilcilerine, her zaman duyarlık gösteren Federasyonumuza bağlı ve bağlı olmayan tüm derneklerimize ve temsilcileri ile tüm halkımıza ve siz değerli basın emekçilerine çok teşekkür ediyoruz diyerek sözlerine son verdi.

Rize İdare Mahkemesi’ne gönderilen Dava açma aşamasında  Vekalet veren Köyler, Dernekler ve Muhtarlıklar

ŞAVŞAT DERNEKLERİ FEDERASYONU